De arm van de Heer

Jesaja 51:9-11 (NBV 21)

9. Ontwaak, ontwaak, arm van de HEER, en bekleed u met kracht!
Ontwaak als in de dagen van weleer, als in lang vervlogen tijden.
Was u het niet die Rahab vermorzelde, die het monster doorboorde?

10. Was u het niet die de zee drooglegde, het water van de machtige oervloed, en een weg baande op de bodem van de zee waarover het verloste volk kon gaan?

11. Wie door de HEER zijn bevrijd, keren terug.
Jubelend komen zij naar Sion, gekroond met eeuwige vreugde.
Blijdschap en vreugde komen hun tegemoet, gejammer en verdriet vluchten weg.

Dit is niet een typische kerstpassage, maar een roep om verlossing, die ik graag naar boven haal op deze tweede kerstdag. De roep om bevrijding van gelijk welke macht die in de weg staat om, samen met medemensen, een volwaardige mens te zijn. Om iemand te kunnen zijn die in alle omstandigheden in staat is het goede te doen. Om goed te kunnen functioneren in het leven en daarbij innerlijke vrede te hebben, rust, blijdschap en geluk. En om vanuit deze innerlijke schat vreugdevol en in harmonie met anderen te kunnen samenleven; om het geluk, de vrede, de rust en blijdschap samen met andere mensen te kunnen beleven. Dat is namelijk verlossing! De verlossing die Christus ons uiteindelijk aanbiedt gaat nog veel verder, ze omvat het eeuwige leven, ‘eeuwige vreugde‘ staat vers 11. 

In dit stukje uit Jesaja, roept de profeet naar “de arm van de Heer”. Dat is beeldspraak voor het ingrijpen van God! Het lijkt erop, in vers 9, dat Gods arm in slaap gevallen is, dat zijn wonderbaarlijke kracht niet werkzaam is in Jesaja’s situatie. De profeet roept a.h.w. Gods kracht wakker! “Laat de toestand waarin wij ons bevinden niet langer zijn gang gaan, doe iets Heer!” En dit maakt dit bijbelstukje voor ons toch een kerstpassage.

Want het gaat over het besef dat de gang van zaken in de wereld waar wij allen deel van uitmaken, nooit zal voorzien in dat wat wij allen zo erg nodig hebben. Vrede, eendracht of gelijkgestemdheid, liefde, blijdschap, geluk, zinvolle betrokkenheid, maar vooral gezondheid, vrijwaring van rampen, enz… Wat de profeet Jesaja hier neerschrijft is een kerstgedachte voor hen die de voorziening voor al deze dingen die ze nodig hebben NIET meer verwachten van mensen. Mensen zijn tegenwoordig heel goed in het ontdekken van allerlei natuurkundige, biologische, sociologische en psychologische wetmatigheden en om die ten goede te proberen bespelen. Maar hoeveel goeds de technologische en medische wereld ons ook mag brengen; en hoe goed psychische en sociale ondersteuning ook mag zijn; de persoonlijke-, maatschappelijke- en wereldproblemen blijken alleen maar toe te nemen. 

De profeet roept in naam van ons allen, doorheen de geschiedenis, naar God om van buiten deze wereld in te grijpen, op een BOVENnatuurlijke manier. Als wij kerst vieren, drukken wij uit dat onze hoop gevestigd is op iemand, geboren als mens, doch recht uit de hemel gekomen, als de arm van God.

Maria, die geen ‘omgang’ had met een man zou zwanger worden. Een engel uit de hemel kwam haar zeggen: “De heilige Geest zal over je komen en de kracht van de Allerhoogste zal je als een schaduw overdekken. Daarom zal het kind dat geboren wordt, heilig worden genoemd en Zoon van God.” Bij de geboorte van dit kind verscheen een groot hemels leger, en men hoorde hen zeggen of zingen: “Eer aan God in de hoogste hemel en vrede op aarde voor de mensen die Hij liefheeft.” Deze engelenmacht verdween weer, het kind bleef en groeide op. Op zijn dertigste vertelde hij overal dat het ‘koninkrijk van God’ aan ’t komen was. Hij illustreerde dit met heel bijzondere verhalen en hij verrichtte bovennatuurlijke daden, mirakels, opdat wij allen, doorheen de geschiedenis, zouden geloven dat deze mens, zijn naam is ‘Jezus’ (God redt) de Messias is (de Christus), dat is de “arm van God” waarover de profeet Jesaja sprak, de “Zoon van God“. Dit alles opdat allen door te geloven leven zouden ontvangen. Als Johannes dat zo schrijft in zijn evangelie (Joh 20:31) bedoelt hij een ‘verlost’ leven ontvangen, met stabiele vrede, eendracht, liefde, blijdschap, geluk en gezondheid. 

Laten we nog eens kijken naar wat de profeet zei, Jesaja 51:9 “Hij is het die ooit Rahab vermorzelde, die het monster doorboorde.” We mogen Rahab niet verwarren met Rachab, met ‘ch’, ten tijde van Jozua. De Rahab waarover de profeet hier spreekt is een mythologisch monster, een beeld van de ‘chaos’, zoals die er was bij de aanvang van de schepping (de aarde nu was woest en ledig). De hand van God doorboorde ooit dit monster, dat is Schepping! Orde inplaats van chaos! Dat is ook Verlossing: vrede, blijdschap en liefde inplaats van chaos! Licht inplaats van duisternis! Leven en hoop inplaats van aftakeling. 

Het mooiste vind ik, is wat over de arm van God in Jesaja 51:10 staat. Hij is het die ooit “een weg baande op de bodem van de zee, waarover het verloste volk kon gaan“. Dat is een prachtige kerstboodschap voor 2021: de chaos die ons als een kolkende zee omringt, moet wijken voor de bovennatuurlijke arm van God, die een pad maakt voor hen die verlost worden, net zoals God ten tijde van Mozes met een sterke oostenwind een weg door de zee baande voor zijn volk. Wij die geloven in Jezus, de “Zoon van God”, bevinden ons op een weg … op de bodem van de zee… op een drooggelegd pad temidden van de chaos waarin de mensen die niet uitzien naar Gods arm, aan het spartelen zijn om niet te verzuipen. 

De verlossing, of de redding (het heil) die de oude Simeon zag toen hij de baby Jezus in zijn armen kreeg (Lucas 2:30), brengt rust, en een pad waarop we vol goede moed vooruit kunnen gaan. 

Dit is de arm van de Heer, die 2000 jaar geleden is ontwaakt, niet om deze wereld in te nemen met het geweld van een legermacht, maar om een weg te maken voor iedereen die gelooft dat God zich naar deze wereld uitstrekt door ‘een mens als wij te worden’.

Deze unieke mens zegt van zichzelf dat hij de Weg is doorheen, de Waarheid betreffende, en het volwaardige Leven in situaties als de onze. Wie daarin geloven behoren ook te wandelen op deze weg, vooruit te gaan als een nieuwe schepping in deze chaotische wereld. De ontstuimige wereld is zichtbaar, gelukkig, want anders zouden we heel snel verongelukken. Het drooggelegde of gekalmeerde pad is onzichtbaar. Maar wie de Heer Jezus leert kennen, zichzelf aan Hem toevertrouwt, en Gods geest ontvangt, zal de arm van de Heer ervaren, Gods kracht die ons in staat stelt om met de Heer te wandelen, en om als een verloste vooruit te gaan, standvastig op een onzichtbaar pad, temidden van de onzekere en gevaarlijke situaties in deze wereld, in staat om de hindernissen te overwinnen die vrijheid en ontplooiing belemmeren. Op dit pad ontwikkelen we de innerlijke schat die de verborgen motor is voor een goed functionerende samenleving. Als wij door de kracht van Gods arm vooruit gaan op het onzichtbare pad, zal deze motor ons de grootste voldoening opleveren van veel goede en zinvolle relaties, dichte relaties en verre relaties. Dan kunnen we ontdekken dat geluk en vreugde pas ten volle vrijkomen, als we ze delen. 

Schep moed! Het is goed mogelijk om op deze manier alle voldoening, blijdschap, tevredenheid en geluk te vinden die verborgen zit in het principe:

Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand en heb uw naaste lief als uzelf.

Matt 22: 37-39